• 07/01/2013

Jos Pinte: «Waardeketenbenadering: open innovatie om de markt te veroveren»

Samenwerken met "concurrenten" is niet evident. Maar het kan lonen om bij open innovatie te kiezen voor een waardeketenbenadering.

Lees verder

Columns

Samen innoveren vanuit een verschillend perspectief in de waardeketen vergroot immers de kans op complementariteit en win-winsituaties.

In een vorige column had ik het over normen en hoe die vertrekkend vanuit het product en de klantenaspecten tot innovatie leiden. Innoverende bedrijven hinken natuurlijk niet op één been, maar innoveren vanuit verschillende oogpunten. Innoveren vanuit de markt, al dan niet ondersteund door normen, is nog altijd de beste garantie voor succesvolle innovatie.

De 'markt' als driver for change
Bedrijven kun je indelen in B2C en B2B. Bedrijven die rechtstreeks aan de consument leveren, brengen hun eigen producten op 'de markt'. Hun strategie is erop gericht hun marktaandeel te vergroten door de consumptie te stimuleren en nieuwe gebruikers en nieuwe toepassingen te vinden. Succesvolle bedrijven in het B2C-segment, denk maar aan Apple, innoveren bij voorkeur vanuit een ‘user driven’ aanpak. Dit betekent dat ze de (toekomstige) noden van hun klanten proberen in te schatten en zo anticiperen op veranderingen in de levenswijze en het consumptiepatroon van hun huidige en toekomstige klanten. Het bedrijf innoveert gedreven door de markt.

Strategie van B2B-technologiebedrijven
De strategie van B2B-bedrijven is doorgaans gericht op het oplossen van een specifiek klantenprobleem, waardoor ze meestal 'reactief' en technologiegedreven werken. Het opbouwen van een langetermijnrelatie met hun klanten in een beperkt aantal markten staat hierbij centraal. Door tijdig te participeren in het proces van de klant bouwt het bedrijf een goede klant-leverancierrelatie op die, in B2B meer dan in B2C, leidt tot loyale klanten en dus tot herhalingsaankopen.

In specifieke markten zijn B2B-bedrijven vaak afhankelijk van een beperkt aantal klanten. Bij een onstabiele vraag (economische terugval door de financiële crisis, concurrentie van lagelonenlanden, …) worden ze daardoor sterk getroffen. Om dit in hun traditionele markt te kunnen opvangen moet ze actief nieuwe sectoren, toepassingsdomeinen of markten verkennen en/of hun bestaande markten en doelgroepen op een andere, aanvullende manier benaderen om zo nieuwe omzetbronnen aan te boren.

Het volstaat niet langer om het businessmodel rond innovaties af te stemmen op de bestaande concurrentie en een conccurentievoordeel te zoeken in kostenreducties. Succesvolle bedrijven stellen zich dynamisch op en geven blijk van flexibiliteit ten opzichte van de de veranderende markt. Omdat niet alle kennis intern voorhanden is, is samenwerking en uitwisseling van ervaringen tussen bedrijven geboden (open innovatie).

Open innovatie: de aanpak
Open innovatie of samen innoveren vanuit een verschillend perspectief in de waardeketen vergroot de kans op complementariteit en win-winsituaties. Agoria organiseerde o.a. een uitgebreide brainstormsessie met textielmachinefabrikanten, -producenten en vertegenwoordigers van de eindmarkten (bouw- en mobiliteitsindustrie). Deze open-innovatiegeïnspireerde brainstorm leverde heel wat ideeën op die in vervolgtrajecten met geïnteresseerde bedrijven verder uitgewerkt worden.

Een andere aanpak is bedrijven uit verschillende sectoren maar actief in dezelfde markt en met dezelfde plaats in de waardeketen samen te brengen. Zo een sectoroverschrijdende aanpak kan onverwachte synergie opleveren omdat deze bedrijven naast marktverkenning ook een gedeeld belang hebben in marktgedreven productinnovatie. Het tweejarige project dat Agoria voor zijn kunststofverwerkende bedrijven samen met de textiel- en houtproducenten opzette, resulteerde in een aantal sectoroverschrijdende bedrijfscontacten. Zo konden gezamenlijke initiatieven voor de ontwikkeling van producten voor de bouwmarkt worden genomen.

Beide open-innovatieprojecten leerden ons wel dat de aanwezigheid van een neutrale partner, zoals onze bedrijfsfederatie, een belangrijke katalysator is voor het opstarten van open innovatie.