Download het artikel in 
Ondanks de crisis is de vraag naar ingenieurs in 2011 met liefst 30% gestegen. USG Innotiv ziet ook een positieve kentering: jongeren tonen meer interesse voor technische richtingen.
Voor de Ingenieursbarometer ondervroeg USG Innotiv meer dan 2.000 respondenten uit vier verschillende doelgroepen: bedrijven die ingenieurs tewerkstellen, de professionals zelf, studenten en 3de graadstudenten van het middelbaar onderwijs.
De schaarste aan ingenieurs duurt voort, blijkt uit de barometer. Meer nog: in 2011 steeg de vraag naar ingenieurs met 30% tot bijna 10.000 openstaande vacatures. «Ondanks de crisis neemt de nood aan technische profielen, en meerbepaald aan ingenieurs toe», aldus Saskia Kinds, Algemeen Directeur van USG Innotiv. «83% procent van de bevraagde bedrijven wil zijn ingenieursteams zelfs nog uitbreiden. Toch verwacht slechts de helft van de bedrijven dat ze binnen de zes maanden een geschikte kandidaat zullen vinden.»
Voor de instroom van nieuwkomers in de sector is er voor het eerst in jaren goed nieuws. Ruim de helft van de bevraagde middelbaren scholieren (54%) zou een technische studie aanvatten omdat ze techniek boeiend vinden. In vergelijking met de Ingenieursbarometer van 2011 is dat een stijging met 20%. In het voortgezet onderwijs is de afname van het aantal studenten in technische richtingen voor het eerst sinds lang gestopt. Het aantal inschrijvingen in technische bachelor- en masterrichtingen is zelfs licht gestegen.
Uit de Ingenieursbarometer blijkt verder dat de motivatie van studenten om voor een technische richting te kiezen, verandert. «Mensen helpen, aandacht voor het milieu en de samenleving, maar ook nieuwe dingen uitvinden blijken voor hen veel belangrijker dan voor de huidige generatie professionals», aldus Kathleen Dupont. «Het technische onderwijs trekt dus een ander profiel van studenten aan: jongeren die bezorgd zijn om de toekomst van onze samenleving en die beseffen dat technologie hier een bepalende rol kan spelen.»
Deze evolutie was meteen ook de reden voor USG Innotiv om dit jaar te kiezen voor ‘The art of Engineering’ als thema van de Dag van de Ingenieur. «We willen daarmee duidelijk maken dat het werk van een ingenieur overal aanwezig is, zelfs in de meest alledaagse dingen zoals een flesje water. Voor onze sector wordt dit de komende decennia een belangrijke uitdaging: aantonen dat techniek en innovatie belangrijk zijn om onze levenskwaliteit te verbeteren.»
Bedrijven die daar het best in slagen, zullen volgens USG Innotiv het minst moeite hebben om geschikte kandidaten te vinden. 50% van de studenten solliciteert immers spontaan bij bedrijven die hen aanspreken. «Behalve marktconforme arbeidsvoorwaarden worden naamsbekendheid, reputatie en een mensgerichtheid voor bedrijven essentieel in de strijd om het schaarse talent.»
Koen Tijskens bij ASML:
“Dag van de Ingenieur, Dag van de Droomjob?”
«Ingenieur is de best scorende beroepsgroep op de arbeidsmarkt volgens VDAB en het meest aantrekkelijke beroep in België volgens Randstad. Toch is er een gebrek aan ingenieurs in Vlaanderen. Als wetenschapper zie ik de logica niet in, maar de bewijzen liggen er, dus QED.
Gelukkig zijn er nog initiatieven als de ‘Dag van de Ingenieur’ die de beroepskeuze proberen op te waarderen. Als ingenieur kan ik niet anders dan dit toejuichen. Maar is het ingenieur-zijn dan dé droomjob? Geloof me, het is niet zo dat ik als kind zei: “Als ik groot ben, word ik ingenieur”. Maar het is een uitdagende job, waar evenwel enkele clichés aan vasthangen. Maar niet in mijn geval!
Op twaalfjarige leeftijd wist ik niet goed wat ik wilde. Om alle opties open te houden startte ik in de richting Latijn-Wiskunde. In het tweede jaar bracht klasgenoot Joan Daemen (ontwerper van Rijndael – AES) me in contact met elektronica. Hij experimenteerde toen al en wist mijn enthousiasme te wekken. In het derde jaar maakte ik dan ook de stap naar een elektronica-opleiding. Voor sommigen enkele stappen achteruit, maar voor mij een carrière achterna. (Cliché één is hiermee van de baan: een ingenieur hoeft geen ASO-uitblinker te zijn.) Ik zette nadien de weg verder via een ingenieursstudie.
Ik ging van start bij Philips en maakte in ’98 de overstap naar de Nederlandse chipmachinefabrikant ASML. Het snelgroeiende bedrijf, de technologische uitdagingen en de flexibiliteit wisten me te overhalen. Als ingenieur was ik sterk ontwikkeld in elektronica, maar al snel ontdekte ik de nood aan een bredere oriëntatie. Alle vakgebieden zijn zo nauw met elkaar verbonden dat kennis van andere sectoren een must zijn. Kan je daarnaast complexe vraagstukken analytisch bekijken (wat vele ingenieurs ook kunnen), dan ligt de weg naar eender welke functie open. (Cliché twee: als ingenieur zijn je carrièremogelijkheden beperkt.) Dat bracht me tot waar ik vandaag sta: groepsleider Measurement Electronics. Vanuit deze functie stuur ik in feite de zintuigen van ASML-machines aan. Mijn groep ontwerpt, samen met co-developers en in nauwe samenwerking met andere disciplines (fysica, software, mechatronica) de elektronica van verschillende meetsystemen.
Waar ik startte om alle toekomstopties open te houden, sta ik nu in een gevarieerde job. Naast ingenieur ben ik ook coach, manager en geniet ik het meest van de ontwikkelingen die mijn team doormaken. Dat maakt het voor mij DE droomjob en daarmee stoot ik het laatste cliché af.»
Jacques De Kegel bij IBM:
“Een slimme job voor een slimme planeet!”
«De ingenieurssector groeit snel en blijft tot de verbeelding spreken. Dat merk ik ook in mijn eigen bedrijf, IBM. In lijn met haar visie op een slimme planeet zag ik IBM veranderen van gespecialiseerd hardware-leverancier naar een bedrijf dat toekomstgerichte totaaloplossingen bedenkt en uitwerkt.
In 1983 ging ik aan de slag bij IBM, nadat ik in 1978 mijn diploma van burgerlijk bouwkundig ingenieur behaalde aan de K.U.Leuven en eerst nog een paar jaar doorbracht in de bouwsector en in de energiesector. In mijn meest recente functie van Southwest Europe Machine-to-Machine Solutions Leader onderzocht ik hoe ik onze klanten toegevoegde waarde kon bieden op het vlak van mobiliteit, logistiek, energiebeheer in gebouwen en elektrische voertuigen. Deze job omvatte ook een commercieel aspect.
Enkele weken geleden werd ik gevraagd om deze kennis te delen met jonge verkopers, binnen de IBM Global Sales School. Als call taker, waarbij ik in rollenspelen de rol speel van Sales Manager of van klant (CEO, CIO, CFO, ... ), help ik deze jonge mensen te onderkennen wanneer een klant bereid is met IBM in zee te gaan. Ik heb zelf meer dan 27 jaar in sales gestaan en ongeveer alle denkbare situaties aan den lijve ondervonden. Delen van informatie met collega’s, klanten en business partners behoort tot mijn takenpakket. Ik verzorg dus ook regelmatig opleidingssessies en geef ook gastcolleges. Ik neem ook heel regelmatig deel aan buitenlandse congressen en heb vaak contact met onze wereldwijde onderzoekslabo’s. Deze sterke afwisseling maakt mijn job buitengewoon boeiend. Ik blijf ook sterk betrokken bij de nieuwste evoluties. Verder vertegenwoordig ik, als onafhankelijk kaderlid, binnen de Ondernemingsraad de belangen van mijn collega’s in gesprekken met de directie.
Een bijkomend voordeel van mijn job is dat ik mijn activiteiten zelf kan inplannen en regelmatig van thuis uit kan werken. Zo kan ik nodeloze verplaatsingen vermijden, het fileleed tot een minimum beperken én draag ik bij tot een schonere planeet. Een positief gevolg van onze bedrijfscultuur die uitgaat van individual performance measurement.
Doorheen mijn ingenieurscarrière heb ik heel wat watertjes doorzwommen. Vooral de interessante projecten, die ik mee heb helpen verwezenlijken, blijven een bron van inspiratie. Ik denk bijvoorbeeld aan een recent pilootproject rond rekeningrijden in Leuven. Het project bouwde verder op een proefproject in Eindhoven. Uit het project bleek onder andere dat een slimme kilometerheffing het mobiliteitsgedrag wijzigt en tot minder files leidt. Een andere verwezelijking is een project rond spraaktechnologie, een toepassing die uiteindelijk ook op de Olympische Spelen van 2008 in Beijing ingezet werd. Inspirerende projecten en een afwisselende en uitdagende jobinhoud zorgen ervoor dat ik nu, met meer dan 30 jaar beroepservaring, nog altijd even
enthousiast achter mijn beroepskeuze sta.»
