ENGINEERINGNET.BE - Johan Andersson van de Zweedse Nuclear Fuel and Waste Management Company was het ermee eens dat het belangrijk is om eigen Europese competenties op te bouwen, met name voor het beheer van radioactief afval.
"Dit moet het ons mogelijk maken de ideale bergings- en opslaglocaties te vinden en stelt ons in staat om er heel open over te communiceren, zodat er geen onrust ontstaat."
Zweden, dat al twee reactoren buiten gebruik stelde, heeft dan ook enige ervaring terzake. Hij maakt zich geen zorgen over de Europese financiering. "Vanuit ons Zweedse oogpunt is het financieringsbedrag niet belangrijk. Het gaat erom dat de Europese projectfinanciering interactie met andere onderzoekers creëert. Dit is een sleutelaspect dat nergens elders te vinden is."
De Zweedse expert en voormalig IAEA-directeur Hans Forsström is het daarmee eens. "Het Euratom-programma blijft zeer belangrijk, ondanks het feit dat meer dan 90% van de financiering voor onderzoek en ontwikkeling nationaal is. Het helpt om onderzoek en ontwikkeling te coördineren en kennis en ervaringen te delen en kruisbestuiving te bevorderen tussen koplopers en landen die meer tijd (tot na 2050) vergen.
Qua kennisontwikkeling moeten alle landen mee blijven, maar het lange tijdsverloop van de bouw én de exploitatie van de bergingsfaciliteiten -meer dan honderd jaar- leggen een belangrijke druk op kennisbeheer en beschikbaarheid van bekwame mensen op de lange termijn. Bovendien is verspilling geen erg sexy thema. Om een volgende generatie jonge mensen aan te trekken, zijn O&O-incentives onmisbaar."
Michel Pieracini (Electricité de France) benadrukt het belang van praktische kennisoverdracht van de generatie die als jonge ingenieurs de bouw van het huidige nucleaire park meemaakte en nu met pensioen gaat. "Dit patrimonium is zeer divers: sinds 2010 hebben we negen reactoren van vier verschillende typen op zes verschillende locaties buiten gebruik gesteld."
Eurad
Forsström maakt ook een vergelijking met Indië. "In Indië weet elke onderzoeker precies waar zijn werk in de strategie van de Indiase natie past. Wij in Europa toonden de individuele wetenschappers niet het brede beeld van hun inspanningen. Desondanks stelde het bestaan van een Europees financieringssysteem hen in staat om samen te werken en goed onderzoek te verrichten.”
In dit perspectief besteedden deelnemers met managementfuncties veel aandacht aan de informatie over het nieuwe Europese financieringskader voor het beheer van radioactief afval. In plaats van veel kleine O&O-projecten financiert de Europese Commissie nu één groot programma: Eurad, dat op een Europese Gezamenlijke Programmering (EJP) zal steunen.
Eurad zal de meeste door de EU gefinancierde projecten voorstellen, plannen en beheren. Ook zullen vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld worden betrokken. In een volgende stap worden afvalproducenten opgenomen. In een eerste ronde zal Eurad zeven O&O-samenwerkingsprojecten, twee strategische studies en drie kennisbeheerprojecten runnen.
Administratie
"Tijdens de conferentie kregen we een belangrijke hoeveelheid informatie over Europese financiering", zegt onderzoeker Zbynek Hlavac van het Tsjechisch onderzoekscentrum Rez.
"Deze kennis kan zeer nuttig voor ons zijn. Pas recentelijk stapten we in de Cori (Cement-organics-radionuclide Interactions) Eurad-werkpakketten. Nu zijn we op zoek naar geschikte onderwerpen voor Tsjechische bedrijven.
We merkten dat verschillende projecten tientallen instellingen tellen en dat verschillende instellingen aan een groot aantal projecten deelnemen. Dat vergt dat ze zich op een specifieke en efficiënte administratie kunnen verlaten.”
(Koen Mortelmans)
Brexit geen probleem
De Brexit was dit jaar geen onderwerp tijdens de conferenties. "Het nucleaire thema is ingewikkeld, maar niet politiek gevoelig zoals de Iers-Ierse grens", legde William Nuttall (Open University, UK) uit. "Ik denk dat het mogelijk is een soort associatie tussen het VK en Euratom tot stand te brengen."
Euradwaste
Euradscience is een groeiend netwerk voor onderzoeksorganisaties die het beheer van radioactief afval in Europa wetenschappelijk bestuderen. Op dit moment heeft het 28 leden, die veertien landen vertegenwoordigen. “Zijn ontstaan is een logisch gevolg van de marktevolutie", stelde Christophe Bruggeman van het SCK•CEN (Belgisch Nucleair Onderzoekscentrum).
"We evolueerden van afzonderlijke contracten met individuele partners naar grote aantallen contracten met veel partners die op zeer lange termijn werken. We willen dat de onderzoekscentra als individuele partners erkend worden en geloofwaardigheid verwerven voor onafhankelijk wetenschap."
Link naar deel 1 van deze artikelenreeks
Link naar deel 2 van deze artikelenreeks
Link naar deel 4 van deze artikelenreeks
Link naar deel 5 van deze artikelenreeks
Link naar deel 6 van deze artikelenreeks
