ENGINEERINGNET.BE - Kankercellen zijn cellen die ongecontroleerd groeien en zo tot kankergezwellen leiden.
Om te groeien hebben cellen voedingsstoffen nodig, die worden aangevoerd via het bloed. Om een optimale aanvoer van voedingsstoffen te bekomen, produceren kankercellen eiwitten die bloedvatvorming stimuleren.
In de behandeling van kanker speelt het afremmen van bloedvatvorming een centrale rol, maar de huidige anti-angiogene therapieën zijn niet zo efficiënt. Kankercellen proberen een uitweg te zoeken door een andere angiogene factor te produceren en zo toch bloedvatvorming te stimuleren.
Peter Carmeliet en Sarah-Maria Fendt (VIB/ KU Leuven) ontdekten een nieuwe strategie om bloedvatvorming tegen te gaan op basis van hun onderzoek dat, tegen alle verwachtingen in, aantoont dat de afbraak van vetzuren essentieel is voor de aanmaak van nieuwe bloedvaten.
Ze leveren meteen ook een concreet nieuw voorstel voor anti-angiogenese therapieën: met name het enzym CPT1a blokkeren. Testen op muizen met een CPT1a-blokker (etomoxir) leverden alvast de gewenste resultaten.
De therapie zou ook tegen oogziekten die tot blindheid leiden efficiënt kunnen zijn. Maar om dat te kunnen bevestigen, is er nog vele jaren onderzoek nodig.
Voor bloedvatvorming is het nodig dat de endotheelcellen snel delen. Recent konden Peter Carmeliet en zijn collega’s aantonen dat glycolyse of suikerstofwisseling bij endotheelcellen een essentiële rol speelt bij de vorming van nieuwe bloedvaten.
Deze nieuwe inzichten openden perspectieven om angiogenese in ziekte op een totaal andere, tot dan toe onbekende manier af te remmen, namelijk door het uithongeren van endotheelcellen. Maar daarvoor moet je de belangrijkste voedingsbron van endotheelcellen kennen.
De onderzoekers ontdekten nu dat de verbranding van vetzuren een veel belangrijkere rol speelt in de deling van endotheelcellen dan voordien vermoed. Om dit te onderzoeken verhinderden de onderzoekers de vetzuurafbraak door het enzym CPT1a uit te schakelen in endotheelcellen.
Peter Carmeliet (VIB/KU Leuven): “Dit onderzoek zorgt voor revolutionaire inzichten in de rol van vetzuren in endotheelceldeling en zo in bloedvatvorming. We tonen nu immers als eersten aan dat deze cellen niet alleen suikers en aminozuren, maar ook in belangrijke mate vetzuren gebruiken als primaire voedselbron.
Deze inzichten openen een heel nieuwe piste voor de zoektocht naar kankerbehandelingen. Daarnaast levert het al een eerste mogelijke therapeutische strategie op, namelijk het blokkeren van CPT1a.
Om dit effectief aan te kunnen tonen, hebben we nog een lange weg van jaren onderzoek voor de boeg.”
Omdat de onderzoekers zich realiseren dat dit onderzoek veel vragen kan oproepen, is er een speciaal e-mailadres door VIB ter beschikking voor patiënten. Iedereen kan hier met vragen omtrent dit en ander medisch gericht onderzoek terecht: patienteninfo@vib.be?
