Onderzoek: nieuwe bloedtest om darmkanker op te sporen

Darmkanker is wereldwijd de derde meest voorkomende vorm van kanker. Bij een vroege diagnose is de genezingskans groot, maar het tijdig opsporen blijkt niet evident.

Trefwoorden: #bloedtest, #colorectale kanker, #darmkanker, #Europees onderzoek, #kanker, #kanker opsporen, #KU Leuven, #tumor, #UZ Leuven, #VIB

Lees verder

research

ENGINEERINGNET.BE - Onderzoekers van VIB en KU Leuven, in samenwerking met diverse Europese oncologische centra, ondermeer van UZ Leuven, hebben biomerkers geïdentificeerd die verwerkt kunnen worden in een nieuwe diagnostische test.

Op die manier moet het via een eenvoudige bloedprik mogelijk worden om darmkanker in een vroeg stadium op te sporen.

Max Mazzone (VIB/KU Leuven): “Uit dit onderzoek blijkt hoe belangrijk het is om de rol van ons immuunsysteem bij kanker goed te begrijpen. In dit geval zal deze kennis hopelijk leiden tot een nieuwe gevoeligere test om darmkanker in een vroeg stadium op te sporen, zodat veel meer patiënten genezen kunnen worden. De volgende stap is de ontwikkeling van de test, ik hoop dat we snel een industriële partner vinden om dit te realiseren.”

In 2012 werden er wereldwijd 1,4 miljoen mensen getroffen door darmkanker (colorectale kanker), in 2035 verwacht men dat het er 2,4 miljoen zullen zijn. Het is dus een aandoening die jaar na jaar meer mensen treft.

Darmkanker is goed behandelbaar als het in een vroeg stadium ontdekt wordt, met een kans op genezing van ongeveer 95%. In een laat stadium is na diagnose de kans op 5 jaar overleven minder dan 10%.

Het is dus zeer belangrijk om de ziekte in een vroeg stadium op te kunnen sporen. Maar dit is momenteel een groot probleem.

Er bestaan geen wereldwijde screeningvoorschriften, maar omdat een vroege opsporing zo belangrijk is, bestaan er nationale initiatieven om de bevolking te screenen.

Zo wordt in Vlaanderen heel de bevolkinsgroep tussen 56 en 74 uitgenodigd om zich te laten testen via de ‘immunochemische Fecaal Occult Bloed’ test (iFOB) die bloed in stoelgang opspoort.

Als deze test positief is, moet er een coloscopie uitgevoerd worden ter bevestiging van de aanwezigheid van pre-kwaadaardige poliepen of kanker.

Ook al is de iFOB-test de best beschikbare test, de sensitiveit kan beter. De test detecteert immers niet alle darmkankers. Er is nood aan een test die meer zekerheid biedt en die darmkanker in een vroeg stadium kan opsporen en waarmee de hele bevolking bereikt wordt.

Als dit via een bloedtest zou kunnen, is de drempel voor mogelijke patiënten ook kleiner dan bij een stoelgangtest.

Als we getroffen worden door kanker, reageert ons immuunsysteem daarop en probeert het de kankercellen weg te werken uit ons lichaam. Een belangrijke rol daarin is weggelegd voor een specifiek type witte bloedcellen: de perifere bloedmonocyten.

Van het moment dat er darmkankercellen in het lichaam aanwezig zijn, reageren de perifere bloedmonocyten op stoffen die de kankercellen uitscheiden.

Alexander Hamm (VIB/KU Leuven): “De door de kankercellen uitgescheiden stoffen activeren specifieke genen in de monocyten. Nu we deze genen geïdentificeerd hebben, kunnen we ze gebruiken om een diagnosetest te ontwikkelen. Het wordt dan mogelijk om darmkanker op te sporen in het bloed met behulp van standaardtechnologieën.”

Hans Prenen (UZ Leuven): “Deze nieuwe test zal waarschijnlijk ook gevoeliger zijn, omdat die tumor-geïnduceerde veranderingen rechtstreeks opspoort en niet enkel bloed in de stoelgang. Bijkomend voordeel is dat dit proces plaats vindt op het moment dat een tumor zich vormt, vroeger in de ontwikkeling van de tumor kan dus niet.”

Voor de identificatie van de genen betrokken in dit proces verzamelden Hans Prenen (UZ Leuven) en zijn collega’s uit de oncologische centra van Brussel, Heidelberg en Rome materiaal van patiënten.

Hieruit konden de wetenschappers onder leiding van Max Mazzone (VIB/KU Leuven) 43 relevante genen identificeren.

De uitdaging van de onderzoekers is nu om met een minimale set biomerkers een test te ontwikkelen. Voor deze ontwikkeling zijn ze op zoek naar een industriële partner.

Dit onderzoek werd mogelijk gemaakt dankzij de financiering van Fondation Fournier Majoie pour l’Innovation, FWO, VIB, KU Leuven en Stichting tegen Kanker.


(bron en foto: VIB)

op de foto:
Hans Prenen en Massimiliano Mazzone