Download het artikel in 
ENGINEERINGNET.BE - QBMT - Qatar Belgium Modern Technologies - opgericht eind 2006, zette ondertussen al 21 Zora-robots uit in Vlaanderen en heeft er de komende maanden nog een 40-tal te leveren.
Ook in Nederland waar de robot plots immens populair werd na een tv-reportage die er tegelijk voor een heuse polemiek zorgde. Kan een robot het vriendje worden van eenzame bejaarden? Wat vertelt dat over onze maatschappij? Kan/mag een robot de verpleging, de therapeut vervangen? Harde vragen waarop geen zwart-wit antwoord te geven is.
Meest verkochte humanoïde robot
Feit is dat NAO met 6.000 exemplaren vandaag de meest verkochte humanoïde robot is. De Zora-'toepassing' is de eerste humanoïde robot in gezondheidsinstellingen. De robot is 58 cm groot, weegt 12 kg en heeft een autonomie van 2 uur.
Hij heeft vier microfoons in zijn hoofd waarmee de richting van een geluidsbron/stem bepaald kan worden - time difference of arrival - en een luidspreker, twee camera’s - één die gezichten opzoekt en herkent en de andere die speurt naar hindernissen op zijn pad. Want deze robot stapt, kan bewegen en dansen.
Butlerrobot in een hotel
QBMT zag het licht toen partners Tommy Deblieck en Fabrice Goffin in Qatar met succes een butlertoepassing ontwikkelden met een robot in een hotel. Jaren programmeren later vonden ze hun eigen niche.
In 2013 gebruikten ze de robot in het Universitair Hospitaal in Gent als een gimmick, om kinderen te boeien en te motiveren bij revalidatie-oefeningen. De robot deed de bewegingen voor en maakte ondertussen de therapeut vrij om kinderen met meer moeilijkheden bij te staan.
Een week later trokken ze naar een bejaardenhome om er ouderen te motiveren bij hun oefeningen. «Zora wordt er nog dagelijks ingezet», vertelt Goffin. Maar de robot kan ook eenvoudige spelletjes animeren. Hoeveel is 3 maal 3? Hij herkent beelden en foto’s.
Geweldig bij geheugenspelletjes. Hij leest voor uit een kinderboek of de elektronische krant. Kinderen blijken niet bang van de nieuwe technologie en ouderen nemen aan dat dat nu eenmaal de toekomst is. Vandaag.
«Liever dan tegen blote muur praten»
Onderweg stelde men vast dat mensen de neiging hebben de robot op te nemen en er tegen te praten. Sommige mensen, die geen woord meer tegen een ander zeggen, praten wel tegen de robot. Beseffen ze dan niet dat het een 'robot' is? Het antwoord van een bejaarde: «Ik weet dat het een robot is, een kunststoffen ding. Maar ik kies ervoor daar tegen te praten in de plaats van tegen een blote muur.»
QBMT programmeerde Zora zodat de therapeut van op afstand, via de robotstem, met de patiënt kan spreken en werkt nu ook aan een oplossing om die stem via bluetooth naar het oorapparaat van zijn oudere publiek te sturen. In september startte een project met 9-13 jarigen die elke week een half uur met een bejaarde praten en interageren via Zora.
Technologie wordt verfijnd, mogelijkheden opengetrokken
Zora herkent woorden en kan bouwen op een databank van 19 verschillende talen. «We kopen talen aan via Acapela in Bergen/Mons». Begin volgend jaar wil men de robot inzetten op de spoed in een Brussels ziekenhuis om de dokter van wacht een instant vertaling te geven.
Dagelijks drijven nieuwe mogelijkheden naar boven. «We testen een link met smartwatches. Zo kan via Zora temperatuur, bloeddruk en hartslag van een bewoner uitgelezen en gemonitord worden.»
«Al wat Zora tot nu toe deed, werd bedacht door experts in de zorg, in proefprojecten. Zora beslist niks autonoom. Anticipeert niet», zegt Deblieck. De robot is een hulpmiddel dat zorgpersoneel vrijmaakt om zich te focussen op prioriteiten, dat valgedrag kan signaleren, dat een stuk eenzaamheid kan doorbreken,...
«Het is mogelijk dat Zora jobs vernietigt in de zorgsector. Maar de robot zal er ook nieuwe creëren», meent Goffin die wijst naar een McKinsey-rapport dat stelt dat er de komende tien jaar meer humanoïde robots op de markt zullen komen dan computers.
QBMT, dat betrokken is bij de PROF - 'Patient Room of the Future' - denktank, werkt ondertussen aan een Zora 2.0. «De huidige robot is duur, te duur om bij miljoenen te verkopen.»
De machine moet meer kunnen en ook iets groter worden. En in België geproduceerd kunnen worden. Zora kost vandaag zo’n 15.000 euro. Via ING Lease kan ze tegen 265 euro per maand gehuurd worden voor vijf jaar. Nu zet het bedrijf met de zorgrobot zijn eerste stappen in Nederland, Duitsland, Denemarken en zelfs de VS. In 2015 wil QBMT ook de home market op.
«Zora wandelt rond in mijn huis, als veiligheidsbewaker», vertelt Goffin. Is er iets niet pluis, dan kan de robot 'blaffen als een hond', hem via wifi een bericht of beelden sturen en zo nodig de politie opbellen.
(foto's: LDS)
door Luc De Smet, Engineeringnet
Kader:
Scripten in Python
De NAO-robot loopt op het NAOqi operating systeem waaraan verschillende softwaremodules zijn gekoppeld, bijvoorbeeld de bewegingsbibliotheek Choreograph. Programmeren van de robot kan met een SDK die compatibel is met Java, C++, Python,...
«Wij scripten in Python», zegt Deblieck, «en gebruiken een eigen laag voor Zora. Onze Zora Controller. Die zit onder Choreograph maar boven de NAOqi. QBMT telt nu twee voltijdse medewerkers en drie externen. De programmatie gebeurt door zes Roemenen in Roemenië.» Op de foto Fabrice Goffin met een Zora-robotje.
