• 08/10/2013

Het is (eindelijk!) zover: Englert ontvangt Nobelprijs Fysica (+reacties)

Hoog tijd en méér dan verdiend: Prof. em. François Englert van Université Libre de Bruxelles ontvangt als allereerste Belgische fysicus de Nobelprijs in de Fysica.

Trefwoorden: #boson, #englert, #ern, #fysica, #godsdeeltje, #higgs, #nobel, #nobelprijs, #uantwerpen, #wetenschap

Lees verder

research

( Foto: CERN )

ENGINEERINGNET.BE – De Belgische burgerlijk ingenieur en fysicus François Englert deelt de Nobelprijs met de Brit Peter Higgs, voor zijn baanbrekend werk op het gebied van de theoretische elementaire deeltjesfysica.

Beide onderzoekers voorspelden onafhankelijk van elkaar en via verschillende modellen in 1964 het bestaan van het zogenaamde 'godsdeeltje'. Englert was daarbij samen met zijn overleden collega Robert Brout, net iets sneller. Het bestaan van dit deeltje is essentieel om te kunnen concluderen dat het Standaard Model van de deeltjesfysica tot in de details juist is.

Door een foutieve interpretatie over wie er eerst was, ging de naamgeving een eigen leven leiden als het Higgs-deeltje, tot groot ongenoegen van Englert. Wetenschappers verkiezen overigens de naam 'scalaire boson', die de lading beter dekt.

Onderzoekers trachtten sinds de jaren tachtig het bestaan van het theoretische deeltje te bewijzen, maar dat lukte eerst in 2012 via twee experimenten in de reusachtige Large Hadron Collider-deeltjesversneller van het CERN in Genève.

'De bekroning van Englert is een prachtig sluitstuk op een vijftig jaar lange zoektocht naar de heilige graal van de elementaire deeltjesfysica: het scalaire boson, ook heel vaak het Higgs-boson genoemd', laat een opgetogen Universiteit Antwerpen als eerste in een reactie weten.

De universiteit neemt via zijn onderzoeksgroep Elementaire Deeltjes Fysica - met onder meer de professoren Pierre van Mechelen en Nick van Remortel - sinds de jaren negentig deel aan de experimenten in het CERN.

Prof. van Mechelen: “Dat collega Englert nu de Nobelprijs krijgt, is een geweldig mooie erkenning voor het jarenlange harde werk."

"Natuurlijk willen we hem van harte feliciteren. Voor de onderzoeksgroep Elementaire Deeltjes Fysica betekent dit alvast een stimulans om ons verder vast te bijten in de activiteiten van het CERN.”

Naast de Universiteit Antwerpen zijn ook onderzoeksgroepen van de UGent, VUB, ULB, UCL en UMons betrokken bij het CMS-experiment. In Gent bijvoorbeeld gaat het om teams onder leiding van dr. Michael Tytgat en prof. Dirk Ryckbosch.


(Bert Belmans)

FOTO
François Englert (links) en Peter Higgs (rechts) bij de aankondiging van de ontdekking van hun voorspelde deeltje in juli 2012 bij het CERN laboratorium in Genève.


ENKELE REACTIES

Premier Elio Di Rupo: "Deze prestigieuze onderscheiding is een bekroning voor één van onze briljantste landgenoten en van een uitzonderlijke carrière in dienst van de deeltjesfysica.Het is een erkenning voor de Université Libre de Bruxelles en voor heel België. François Englert sluit zich vandaag aan bij een reeks prestigieuze namen, met onder andere de vooraanstaande Belgische wetenschappers Ilya Prigogine, Christian De Duve, Albert Claude, Corneille Heymans et Jules Bordet. Hij voegt zich ook bij de Belgische winnaars van de Nobelprijs voor de Vrede of voor de Literatuur Auguste Beernaert, Henri La Fontaine, pater Dominique Pire en Maurice Maeterlinck."

Op 17 december 2013 viert het FWO zijn 85-jarig bestaan, onder de titel ‘Kennismakers, al 85 jaar zuurstof voor Onderzoek en Ontwikkeling’. Elisabeth Monard, secretaris-generaal van het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen: “Het FWO is verheugd dat prof. François Englert aanvaard heeft om als keynote spreker tijdens de openingssessie van dit evenement op te treden. Wij zijn dan ook zeer trots dat we hem die dag als Nobelprijswinnaar mogen verwelkomen. Wij zullen hem gepast feliciteren en nog eens extra in de bloemetjes zetten.”

Pieter Timmermans, gedelegeerd bestuurder van het VBO: "Ik hoop oprecht dat deze erkenning een inspiratiebron zal zijn voor alle jongeren in dit land, die ik aanmoedig om de paden der wetenschap te bewandelen. De wetenschappen zijn immers een boeiend domein waaruit ze veel voldoening kunnen halen.

CERN Director General Rolf Heuer: “I’m thrilled that this year’s Nobel Prize has gone to particle physics. The discovery of the Higgs boson at CERN last year, which validates the Brout-Englert-Higgs mechanism, marks the culmination of decades of intellectual effort by many people around the world.”