ENGINEERINGNET -- De laatste 10 jaar is de behandeling van de ziekte van Crohn sterk verbeterd dankzij nieuwe medicijnen. Het nadeel is dat die niet bij alle patiënten aanslaan en soms mettertijd niet meer werken.
Onderzoekers waren wel op het spoor van een nieuwe therapie, maar die bleek onaanvaardbare nevenwerkingen te hebben. Samen met buitenlandse centra zijn onderzoekers van het Universitair Ziekenhuis Leuven er nu in geslaagd om een efficiënt medicijn te ontwikkelen zonder schadelijke bijwerkingen.
De ziekte van Crohn is net zoals colitis ulcerosa een chronische inflammatoire darmziekte (IBD) die – hoewel ze even veel voorkomt – minder bekend is. Vroeger bleef de behandeling van deze ziekte meestal beperkt tot het onderdrukken van de ontsteking, met bijvoorbeeld cortisone. Ook werden stukken darm vaak operatief verwijderd.
Sinds enkele jaren is de focus van de behandeling verschoven. Gastro-enterologe Séverine Vermeire van UZ Leuven in dat verband: “We proberen nu in te grijpen op de mechanismen die aan de basis van de aandoening liggen, om zo ontstekingen te voorkomen. Zo bestaat sinds een tiental jaar een therapie die TNF-alfa blokkeert, een eiwit dat bij iedereen aanwezig is, maar bij IBD-patiënten in te grote hoeveelheden wordt aangemaakt.”
Nadeel van deze therapie is dat ze bij 10 à 20% van de patiënten niet aanslaat. En bij nog eens 30% blijkt ze na verloop van tijd haar efficiëntie te verliezen.
Die groep patiënten zal nu binnen afzienbare tijd geholpen kunnen worden met een nieuw medicijn, Vedolizumab.
Professor Vermeire in dat verband: “Deze medicatie werkt in op de lymfocyten, witte bloedcellen die bij IBD massaal naar de darm trekken en daar ontstekingen triggeren en onderhouden. Al langer gebeurde er onderzoek naar medicatie om die lymfocytenmigratie te blokkeren."
"Maar de werkbare medicijnen bleken tot nu toe onaanvaardbare risico’s in te houden, omdat niet alleen de migratie naar de darm maar ook naar bijvoorbeeld de hersenen werd geblokkeerd, met vaak ernstige hersenaandoeningen tot gevolg. Met het nieuwe medicijn zijn we erin geslaagd om de migratie selectief te blokkeren.”
Verwacht wordt dat Vedolizumab in de loop van 2014 beschikbaar komt op de Europese markt. De Leuvense IBD-specialisten onderzoek ook of bijvoorbeeld stoelgangtransplantatie en stamceltransplantatie nuttig zijn bij patiënten die niet reageren op andere behandelingen.
(Bert Belmans)
